ریزش مو: دلایل ، درمان ها و روشهای جلوگیری از ریزش مو

ریزش مو ، یکی از شایع ترین مشکلاتی است که میتواند برای بسیاری از افراد مثل یک کابوس باشدنکته اینجاست که ریزش مو نه فقط در کشور خودمان ایران بلکه در تمام دنیا بسیار رایج است. این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است چرا که  بر ظاهر افراد تاثیر ویژه ای میگذارد در نتیجه زمانی که درگیرش هستیم برای به دست آوردن اعتماد به نفس از دست رفته باید به دنبال راه هایی برای جلوگیری از ریزش مو باشیم.

اینکه دقیقا ریزش مو چیست و آیا طبیعی است یا نه باید گفت که ، بله ریزش مو بخشی طبیعی از چرخه ی زندگی موهای ماست ، اما زمانی که بیش از حد معمول باشد ممکن است تبدیل به یک مشکل جدی بشود. از دست دادن مو می تواند دلایل مختلفی مانند عوامل ژنتیکی ، تغییرات هورمونی، استرس و حتی برخی بیماری ها داشته باشد .

دلیل ریزش مو چیست؟

ریزش مو دلایل متعددی از جمله عوامل ژنتیکی ، لایف استایل یا سبک زندگی افراد ، تغذیه ، آلودگی های محیطی  و … دارد که قصد داریم در این قسمت اصلی ترین دلایل ریزش مو را بررسی کنیم تا بهتر متوجه باشیم که چه مواردی بر سلامت موهای ما تاثیرگذار است.

ریزش مو در مردان و زنان

قبل از هرچیز باید بدانیم که ممکن است دلایل ریزش مو در مردان و زنان متفاوت باشد و راه های جلوگیری از آن نیز دارای تفاوت هایی باشد که ناشی از تفاوت های فیزیولوژیکی و هورمونی است. میتوان گفت شایع ترین دلیل ریزش مو در مردان ارثی است که به آن آلوپسی آندروژنیک نیز میگویند که عاملش DHT (دی هیدروتستوسترون) است. هورمون جنسی مردانه DHT ممکن است نقش کلیدی در ریزش مو داشته باشد. ریزش مو الگویی یا آلوپسی آندروژنیک ، شایع ترین نوع ریزش مو در میان مردان است.

به گزارش مجله معتبر Medicalnews today ریزش موی زنان اما ، عمدتا دلایل هورمونی و فیزیولوژیکی دارد. با کاهش سطح استروژن مخصوصا در دورانی مانند یائسگی و یا پس از زایمان (Postpartum Hair Loss) فاز از دست رفتن مو آغاز می شود. به گفته Clevelandclinic ریزش موی پس از زایمان ب ریزش بیش از حد مو چند ماه پس از زایمان گفته می شود ،این وضعیت به دلیل تغییرات هورمونی است که در دوران بارداری و پس از آن اتفاق می افتد.

۱- ریزش مو ژنتیکی و ارثی

ریزش مو ارثی یا همان (Androgenetic Alopecia) که به آن طاسی با الگوی مردانه نیز گفته می شود ، عامل اصلی آن هورمون DHT است که در نتیجه تبدیل تستوسترون به دی هیدروتستوسترون ایجاد می شود و فولیکول های مو را با گذشت زمان ضعیف تر و کوچکتر می کند و در نهایت فولیکول قادر به تولید و نگهداری مو سالم نخواهد بود.

۲- ریزش مو هورمونی

ریزش مو هورمونی را شاید بتوان بیشتر در خانم ها در نظر گرفت.از آنجایی که هورمون ها نقش بسیار مهمی در چرخه رشد مو و همچنین سلامت مو دارند هر گونه تغییر و یا اختلال در هورمون ها منجر به ریزش مو میشود.این تغییرات معمولا در دوران بارداری و پس از زایمان به اوج خودش می رسد.البته در دوران یائسگی نیز با کاهش تولید استروژن و افزایش نسبتی آندروژن باعث کم پشت شدن موها می شود.باید توجه کرد که عوامل دیگری مثل اختلالات تیرویید یا سندرم تخمدان پلی کیستیک PCOS  نیز میتواند موثر باشد.

۳- ریزش مو ناشی از استرس و اضطراب

یکی دیگر ازعوامل شایع ریزش موی این روزها یعنی ریزش مو ناشی از استرس یا تلوژن افلوویوم است.خبر بد اینکه ، استرس شدید یا طولانی مدت می تواند چرخه ی طبیعی رشد مو را با اختلال مواجه کند که معمولا در نتیجه ی ورود فولیکول های مو به فاز استراحت (تلوژن) است و پس از مدتی ریزش ناگهانی موها رخ می دهد.

۴- کمبود ویتامین ها و ریزش مو

کمبود ویتامین ها در کارکرد و عملکرد تمام ساز و کار های بدن انسان موثر است و در نتیجه در ریزش مو نیز تاثیر جدی دارد.از جمله ویتامین های موثر در رویش مو بیوتین ، ویتامین D ، ویتامین E ، ویتامین A ، ویتامین C و …  و همچنین مواد معدنی مانند آهن و زینک و … هستند که نقش ویژه ای در سلامت مو دارند.در نتیجه تغذیه و رژیم غذایی برای جلوگیری از ریزش مو بسیار اهمیت دارد.

طبق مطالعه ای که در سال 2009 توسط یک تیم پزشکی بر روی بازیکنان راگبی انجام شد که در مجله “Clinical Journal of Sport Medicine” منتشر شد ، مصرف کراتین بر سطح هورمون ها موثر است و باعث افزایش DHT میگردد که این امر موجب افزایش از دست رفتن موها می شود.

۵- نقش بیماری های زمینه ای و دارو ها در ریزش مو

برخی از بیماری ها و دارو ها و حتی درمان های خاص می تواند تاثیر مستقیم بر سلامت فولیکول های مو داشته باشد و در نتیجه باعث اختلال در چرخه ی رویش مو و رشد مو گردد. برخی از این عوامل عبارتند از : بیماری تیرویید ، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) ، دیابت و بیماری های خود ایمنی ، شیمی درمانی  و داروهای ضد افسردگی که ممکن است عارضه جانبی آن ریزش مو باشد. همچنین اختلالات تیرویید ، چه پرکاری تیروئید و چه کم کاری تیروئید ، منجر به ریزش مو می شود که در نتیجه ی تاثیری است که این اختلالات بر روی سلامت فولیکول های مو میگذارد و چرخه ی طبیعی رشد مو را بر هم میزند

۶- تاثیر بارداری و شیردهی بر ریزش مو 

برای خانم هایی که قصد بارداری دارند این نکته حائز اهمیت است که آیا بارداری یا شیردهی و زایمان بر سلامت مو ها موثر است؟جواب این سوال نیز بله است.در دوران بارداری سطح هورمون استروژن افزایش میابد در نتیجه موها وارد فاز رشد یا (آناژن) میگردند که موها پر پشت تر به نظر میرسند اما پس از زایمان تغییر ناگهانی در سطح استروژن اتفاق می افتد و این هورمون یه شدت کاهش است و فاز استراحت یا (تلوژن) اغاز میگردد که باعث ریزش مو می شود.
همچنین در دوران شیردهی در صورتی که بدن مادر با کمبود مواد مغذی مانند زینک و ویتامین های گروه B روبرو شود از دست رفتن موها را تشدید میکند.

علائم ریزش مو و تشخیص آن

اینکه به سرعت ریزش مو غیر طبیعی را تشخیص دهیم بسیار حائز اهمیت است چرا که رسیدگی به موقع به سلامت مو میتواند در جلوگیری از ریزش آن کمک کننده باشد.باید در ابتدا دانست که ریزش مو طبیعی روزی 50 تا 100 تار مو است.همچنین باید به نازک شدن موها توجه کرد و کاهش حجم مو در نواحی خاص از سر را بررسی کرد.در نهایت توجه به الگوهای ریزش مو در مردان و یا بیماری های زمینه ای که فرد را مستعد ریزش مو میکند میتواند در تشخیص آن کمک کننده باشد.

علائم ریزش مو در مردان

از آنجایی که ریزش موی مردانه دارای الگویی خاص است و در مقایسه با بقیه انواع ریزش مو شایع تر نیز است ، میتوان گفت که بررسی سطح DHT و تستوسترون در آقایان به تشخیص ریزش مو کمک میکند.

علائم ریزش مو در زنان

ریزش مو در خانم ها اغلب به واسطه ی اختلالات هورمونی است که باید تیرویید ، سطح استروژن و پروژسترون مورد توجه قرار گیرد در نتیجه می توان از روش هایی مانند تست کشیدن مو در صورتی که حجم قابل توجهی کنده شود ، غیر طبیعی است، آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون ها و مواد مغذی بسیار کمک کننده است، تریخوسکوپی در صورت نیاز استفاده کرد.

انواع روش های درمان ریزش مو

برای درمان ریزش مو روش های متعددی وجود دارد که البته قبل از هر چیز باید به این نکته توجه کرد که رسیدگی به موها و سلامت موها امری مستمر است.با توجه به اینکه دلایل ریزش مو متعدد است و هر کدام تاثیر خاص خود را دارد ، روش های درمان ریزش مو نیز متفاوت است.

۱- درمان های خانگی ریزش مو

ترکیب های گیاهی موثر بسیاری وجود دارد که میتواند بر جلوگیری از ریزش مو تاثیر بگذارد که به عمل آوری این ترکیبات در خانه عموما آسان و شدنی است.

1. روغن رزماری : این روغن باعث تحریک رشد مو و بهبود جریان خون در پوست سر میشود.این روغن به کاهش شوره سر نیز کمک میکند
2. آلوئه ورا: آلوئه ورا سرشار از ویتامین ها و مواد مغذی است که میتواند فولیکول مو رو تغذیه کند و به درمان ریزش مو کمک کند.همچنین باعث رطوبت رسانی مطلوب و درخشندگی نیز میگردد.
3. چای سبز : چای سبز که حاوی آنتی اکسیدان های بسیاری است از آسیب رادیکال های آزاد جلوگیری میکند و به سلامت فولیکول های مو کمک شایانی میکند.البته از وجود ترکیباتی مثل EGCG در چای سبز که منجر به رشد مو میشود نباید غافل شد.
4. گیاه دم اسب (Horsetail) : این گیاه حاوی سیلیکا است که به تقویت مو و جلوگیری از ریزش مو کمک میکند و موجب استحکام ریشه ی مو میشود.
5. زیره سیاه (Nigella seeds) : روغن یا عصاره زیره سیاه نیز خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و به درمان ریزش مو کمک میکند.
6. روغن دانه کدو تنبل (Pumpkin Seed Oil) : این روغن که حاوی اسید های چرب و مواد مغذی فراوانی است باعث کمک رسانی به فولیکول های مو می شود و ریزش مو هورمونی را نیز کنترل میکند. از آنجایی که ریزش مو در زنان عموما به دلیل اختلالات هورمونی است باید تا جای ممکن به تعادل هورمون های زنانه توجه کرد.

بهتر است روزانه و البته با مشورت پزشک جهت متعادل کردن هورمون ها از دمنوش رازیانه استفاده کرد و همچنین هفته ای دو بار از عصاره ی رزماری برای ماساژ پوست سر استفاده کرد.مصرف غذاهایی که دارای اسید های چرب امگا 3 و …  نیز است مثل تخم کتان یا چیا و سبزیجات هم میتواند به ریزش مو زنان کمک کننده باشد. اگر بخوایم درمان ریزش مو در خانه با کمترین هزینه و سریع ترین زمان ممکن را تجربه کنیم بهتر است از گیاه رزماری غافل نشویم.

۲- روش های پزشکی درمان ریزش مو

امروزه با توجه به پیشرفت علم روش های متعدد پزشکی برای درمان ریزش مو به وجود آمده است که بعضی از آنها را مرور میکنیم.

1. داروهای تایید شده توسط FDA : در ابتدا باید به دارویی بسیار معروف و البته نام آشنا اشاره کرد که ماینوکسیدیل (Minoxidil) نام دارد.یکی از داروهایی که در سراسر دنیا برای جلوگیری از ریزش مو و درمان آن استفاده می شود. داروی دیگری که میشود به آن اشاره کرد فیناستراید (Finasteride) نام دارد.این داروی خوراکی به کاهش سطح DHT کمک میکند و البته عموما برای درمان ریزش مو زنان تجویز نمی گردد.Pubmed
2. مزوتراپی (Mesotherapy) : روش مزوتراپی با تزریق کوکتل های مغذی که حاوی ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز مو است به لایه های پوست سر انجام میشود که معمولا برای افرادی که به دنبال اثر گذاری سریع تر هستند مناسب است.
3. درمان ریزش مو با پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) : در این روش پلاکت ها خون خود فرد مراجعه کننده ، به پوست سر او تزریق می گردد که این پلاکت ها دارای فاکتور های رشد هستند و به فولیکول های مو کمک میکنند.
4. کاشت مو (Hair Transplantation) : کاشت مو انواع مختلفی دارد که اتفاقا این روش از پرطرفدار ترین هاست. روش FUT، روش FUE  و روش DHI که هر کدام با اقدامات خاص خود اجرا میگردد.

۳-درمان های مکمل و جایگزین

ریزش مو را میتوان با مصرف گیاهان دارویی هم کنترل کرد.درمان ریزش مو در طب سنتی که ریشه های بسیاری دارد و توصیه های زیادی را نیز شامل میشود در بسیاری از موارد کمک کننده بوده است.حنا ، سدر ، روغن های طبیعی مانند روغن رزماری ، روغن آرگان ، عصاره ی گیاه دم اسب  و تعدادی از گیاهان دیگر میتوانند به درمان مو کمک کنند و همچنین عوارض روش های تهاجمی را ندارند.

بهترین قرص و ویتامین برای ریزش مو

یکی از بهترین روش ها برای تقویت رشد موها مصرف قرص ها و ویتامین هایی است که باعث تغذیه فولیکول های مو ، سلامت ساقه ی مو و بهبود سلامت پوست سر میگردند.

• بیوتین (Biotin) : بیوتین  یا همان ویتامین B7 از مهم ترین ویتامین ها برای رشد مو محسوب می شود.این ویتامین باعث تقویت ساختار کراتین مو و افزایش ضخامت مو نیز می گردد که میتوان آن را از مواد غذایی مانند تخم مرغ و موز و یا مکمل های دارویی مانند فیتو و پریورین نیز دریافت کرد.
• زینک (Zinc): یکی دیگر از مواد معدنی که نقش بسیار مهمی در رشد و ترمیم موها را داراست زینک است.این ماده معدنی را میتوان از غذاهایی مانند گوشت قرمز ، صدف و آجیل و یا در مکمل های دارویی مانند فیتو و پریورین دریافت کرد.
• ویتامین D : اگر به دنبال علت ضعف در فولیکول های مو هستید ، شاید دلیلش کمبود ویتامین D است.این ویتامین نقش مهمی در تحریک رشد موها از طریق تنظیم ساز و کار فولیکول ها دارد که میتوان از نور خورشید ، ماهی ، و مکمل های ویتامین D دریافت کرد
• مکمل هایی مانند فیتو و پریورین : این مکمل ها ترکیبی از ویتامین ها و مواد معدنی و ترکیبات گیاهی هستند که به طور ویژه برای جلوگیری از ریزش مو و درمان آن فرموله شده اند.بهترین قرص برای جلوکری از ریزش مو در دوران شیردهی و دوران پس از زایمان مکمل پریورین است چرا که کپسول پریورین با دوران شیردهی سازگاری دارد و فاقد هورمون و یا مواد مضر است و به طور خاص می تواند مورد استفاده مادران شیرده قرار بگیرد.ضمن اینکه این مکمل با دارا بودن بیوتین ، پانتوتنیک اسید (B5 vitamin) و عصاره ارزن که غنی از سیلیکا است ، به ریزش هورمونی مو که پس از زایمان اتفاق می افتد کمک میکند و باعث رشد مجدد مو میگردد.
• آهن : درمان ریزش مو در زنان به کمبود آهن وابسته است.در صورتی که آهن (Iron) به بدن شما برسد و از این ماده معدنی تامین شوید ، اکسیژن رسانی به فولیکول مو افزایش میابد که در رشد مو بسیار موثر است.اسفناج ، عدس و گوشت قرمز از منابع این ماده معدنی هستند.

راه های پیشگیری از ریزش مو

اینکه چگونه میتوان از ریزش مو جلوگیری کرد سوالی است که ذهن افراد زیادی را در دنیا درگیر خود میکند و در اینجا سعی میکنیم پاسخی واضح برای این سوال مطرح کنیم.

• نقش تغذیه مناسب در ریزش مو : در ابتدا اهمیت تغذیه مناسب و سالم را مورد بررسی قرار میدهیم که تا جای ممکن باید از خوردن فراورده های غذایی مضر مانند فست فود ها جلوگیری کرد و در عوض رژیم غذایی سالم را در پیش گرفت. پروتئین ها مانند تخم مرغ ، گوشت بدون چربی ، ماهی و یا مصرف مواد غذایی که دارای ویتامین هایی از جمله ویتامین B7 ویتامین A  ، ویتامین D و ویتامین E  هستند و البته مواد معدنی مانند زینک و آهن و چربی های سالم مانند روغن زیتون ، آووکادو و …. که تمامی اینها میتوانند به سلامت موهای شما و رویش مو کمک کنند و موثر باشند.
• تاثیر استرس بر ریزش مو : نکته ی بعدی که باید راجع به آن صحبت کرد کنترل استرس و اضطراب است که این مورد هم میتواند باعث ریزش مو شود در نتیجه باید استرس را مدیریت کرد و با انجام کارهایی مانند مدیتیشن ، ورزش های منظم و البته خواب کافی به سلامت موها کمک کرد.
• مراقبت های مناسب از مو : باید یاد بگیریم که چطور مراقبت های مناسب مو را انجام دهیم.زمانی که موها را میشوییم باید باتوجه به نوع و جنس مو شامپو انتخاب کنیم.در زمان خشک کردن مو بهتر از اجازه دهیم موها به صورت طبیعی خشک شود و در نهایت بهتر است با روغن هایی مانند روغن نارگیل و آرگان رطوبت موها را حفظ نمود.
• استفاده از شامپو مناسب : انتخاب بهترین شامپو از دغدغه های مهم برای جلوگیری از ریزش مو است.بهتر است از شامپوهایی استفاده کنید که فاقد سولفات ها و پارابن باشد ، مناسب نوع و جنس موی شما باشد و البته ترکیبات مفید را دارا باشد.

در صورتی که هر یک از روش های درمان ریزش مو را انجام داده باشید ، باید به این مطلب توجه کنید که موهای شما به طور مستمر نیاز به رسیدگی و مراقبت دارند. در نتیجه بایستی مدام موهای خود را با مواد مغذی ، مکمل های جلوگیری از ریزش مو تامین کنید و به تغذیه فولیکول موها توجه ویژه ای داشته باشید.

نتیجه گیری

ریزش مو که گاهی میتواند به مشکلی جدی تبدیل شود و اعتماد به نفس ما را تحت تاثیر قرار دهد ، در صورتی که به خوبی بتوانیم دلیل آن را تشخیص دهیم و پس از آن به سرعت برای درمان آن اقدام کنیم به احتمال بسیار زیاد میتوانیم موهای از دست رفته مان را برگردانیم و به آنها زندگی مجدد ببخشیم.

در نتیجه خواندن این مقاله متوجه شدیم که دلایل ریزش مو متعددی از جمله ژنتیکی، اختلالات هورمونی، استرس و اضطراب، کمبود ویتامین ها، بیماری های از جمله اختلالات تیرویید ، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) و شیمی درمانی دارد. همچنین از روش های درمانی هم صحبت کردیم که در این مقاله روش های خانگی و پزشکی را مورد بحث قرار دادیم.

این مقاله به قلم مهرداد عبداللهی در تیم محتوا شانه سار تولید شد، شانه سار وارد کننده محصولات اورجینال مراقبتی از مو از جمله پریورین و قرص فیتو بوده که تاثیر به سزایی در کنترل ریزش مو و رویش مجدد مو دارد، در صورتی که نیاز به مشاوره رایگان دارید با شماره  02128429461 در ارتباط باشید. کارشناسان شانه سار مشتاق شنیدن صدای شما هستند.