ریزش موی ارثی علل، علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری

ریزش موی ارثی چیست؟

ریزش مو ارثی یا آلوپسی آندروژنیک (آندروژنتیک) یا Androgenetic Alopecia شایع ترین نوع ریزش مو میان مردان و زنان است.علت ریزش مو ارثی، در واقع ترکیبی از عوامل ژنتیکی و هورمونی است. ریزش مو ارثی در مردان، معمولا به عنوان طاسی مردانه یا Male Pattern Baldness شناخته می شود و با الگوی و مدل خاصی از ریزش مو در شقیقه ها و فرق سر همراه است.ریزش مو ارثی در زنان نیز معمولا به صورت نازک شدن موها در جلوی سر و فرق سر ظاهر میگردد.

تفاوت ریزش موی ارثی با انواع دیگر ریزش موها

ریزش موی ارثی با دیگر انواع ریزش مو از قبیل ریزش موی ناشی از استرس، کمبودهای تغذیه ای و بیماری های خودایمنی مثل آلوپسی آره اتا متفاوت است. در ریزش موی ارثی، الگوی ریزش کاملا مشخص و پیشرونده است، در حال که در باقی انواع ریزش موها، ممکن است موها به صورت پراکنده، سکه ای، یا نگهانی بریزند.جالب اینجاست که ریزش مو ارثی معمولا با کوچک تر شدن فولیکول های مو که به آن miniaturization میگویند همراه است.

ژنتیک و نقش آن در ریزش موی ارثی

قاعدتا در ریزش موی ارثی همانطور که از اسم لاتین آن یعنی Androgenetic Alopecia پیداست، ژنتیک نقش اصلی را در ریزش موها بازی میکند.مطالعاتی در NCBI نشان میدهد که حدود 80% دلیل ابتلا به این مدل از ریزش مو ارثی است.ژن های دیگری مانند ژن های مرتبط با آنزیم 5-آلفا ردوکتاز(5α-reductase) نیز در تبدیل تستوسترون به دی هیدروتستوسترون (DHT) نقش مهمی دارند.

علل و عوامل موثر بر ریزش موی ارثی

ژن های متعددی در ریزش موی ارثی نقش دارند.ژن دریافت کننده آندروژن (AR) که روی کروموزوم X قراردارد، یکی از مهم ترین ژنهاایست که در این زمینه نقش دارند.این ژن باعث می شود که فولیکول های مو به هورمون های آندروژن حساسیت بیشتری داشته باشند.علاوه بر این، ژنهای دیگری مثل ژن های مرتبط با آنزیم آلفا-5 ردوکتاز در تبدیل تستوسترون به DHT نقش جدی دارد در واقع مسئولیت این آنزیم برپایی واکنش شیمیایی برای تبدیل تستوسترون به DHT است.

هورمونها و تاثیر آنها بر ریزش مو دی هیدروتستوسترون DHT

در اینجا میتوان گفت که هورمون های آندروژن، به ویژه DHT، اصلی ترین عامل در ریزش موی ارثی است.با تصال به گیرنده های آندروژن در فولیکول های مو، باعث کوچک شدن فولیکول ها و کوتاه تر شدن فاز رشد مو یا همان آناژن می شود.در نتیجه تاثیر مستقیم بر چرخه ی رشد موها دارد و در نهایت این فرآیند منجر به ریزش مو و نازک شدن موها می گردد.

عوامل محیطی و سبک زندگی(رژیم غذایی، استرس، کمبود ویتامین ها)

طبیعی است که علاوه بر عوامل ژنتیکی و هورمونی، عوامل محیطی و سبک زندگی افراد نیز میتواند تاثیر جدی بر ریزش موی ارثی بگذارد چرا که اگر با ریزش مو ارثی درگیر باشید، عوامل محیطی و سبک زندگی ناسالم میتواند شرایط را برای شما پیچیده تر و بدتر کند.رژیم غذایی نامناسب، استرس مداوم و مزمن و کمبود ویتامین هایی مانند ویتامین های گروه B و ویتامین D و البته آهن میتواند باعث تشدید ریزش مو شود.با این حال، همانطور که گفته شد این عوامل به تنهایی باعث ریزش موی ارثی نمی شوند و صرفا میتوانند سرعت پیشرفت ریزش مو را افزایش دهند.

علائم ریزش موی ارثی در مردان و زنان

در اینجا میتوان به اولین نشانه ی قابل بررسی ریزش موی ارثی در زنان و مردان پرداخت که به آن الگوی ریزش مو میگویند.الگوی ریزش مو ارثی در مردان و زنان متفاوت از هم است.در اینجا به بررسی این الگو ها میپردازیم تا شما بتوانید با دقت هرچه بیشتر ریزش موی ارثی را تشخیص دهید.

الگوهای ریزش مو در مردان، ریزش موی مردانه با الگوی M شکل

در الگوی مردانه ریزش موی ارثی عموما ریزش موها به حرف M شباهت دارد چرا که، ابتدا از ناحیه شقیقه ها آغاز و سپس به فرق سر گسترش پیدا میکند.این الگو میتواند به مرور زمان پیشرفت کند و در نهایت منجر به طاسی کامل گردد.ریزش موی مردانه با الگوی M شکل را به نوروود(Norwood) میشناسند.مراحل این مدل از ریزش مو را مورد بررسی قرار می دهیم.

1. مرحله اول نوروود مو ها طبیعی و پرپشت هستند.
2. مرحله دوم نوروود موها در شقیقه ها شروع به عقب نشینی میکنند و خط رویش مو به شکل M در می آید.
3. مرحله سوم نوروود ریزش مو در شقیقه ها و فرق سر گسترش می یابد.
4. مرحله چهارم نوروود ناحیه طاسی در فرق سر ایجاد می شود.
5. مرحله پنجم نوروود ناحیه طاسی در فرق سر و شقیقه ها به هم نزدیک می شوند.
6. مرحله ششم نوروود ناحیه طاسی در فرق سر و شقیقه ها کاملا به هم متصل می شوند.
7. مرحله هفتم نوروود موها تنها در پشت سر باقی می مانند و بقیه سر کاملا طاس می شود.

الگو های ریزش مو در زنان

ریزش مو ارثی در زنان، معمولا به صورت نازک شدن موها در جلوی سر و فرق سر اتفاق می افتد.بر خلاف مردان، زنان معمولا دچار طاسی کامل نمی شوند اما موها به طرز قابل توجهی نازک و کم پشت می شوند.مراحل پیشرفت در ریزش موی ارثی بانوان با عنوان لودویگ مطرح است که در زیر، بررسی میکنیم.

1. مرحله اول لودویگ موها در فرق سر شروع به نازک شدن می کنند.
2. مرحله دوم لودویگ نازک شدن موها در فرق سر توسعه می یابد و پوست سر دیده می شود.
3. مرحله سوم لودویگ ناحیه فرق سر تقریبا طاس می شود اما خط رویش مو در جلوی سر حفظ می شود.

مقیاس های نوروود و لودویگ به پزشکان کمک میکند تا میزان پیشرفت ریزش مو را ارزیابی کرده و درمان مناسب را تجویز کنند.یکی از عواملی که میتوانید برای جلوگیری از ریزش مو از آن استفاده کنید مکمل هایی مانند کپسول فیتو و پریورین است.این مکمل های خوراکی با توجه به نظرات مشتریان در فروشگاه های سراسر دنیا آثار خوبی را بر جلوگیری از ریزش مو گذاشته اند.

تشخیص ریزش مو ارثی

برای تخشیص ریزش مو ارثی، بهتر است به پزشک مراجعه کنید و با توجه به مدل ریزش مو و شدت آن تشخیص لازم انجام شده و درمان تخصصی آن توسط پزشک متخصص تجویز شود.در اینجا به بررسی تشخیص ریزش مو ارثی می پردازیم.

معاینه فیزیکی و بررسی سابقه پزشکی

تشخیص ریزش موی ارثی معمولا با معانیه فیزیکی و بررسی سابقه بیمار آغاز می شود.پزشک الگوی ریزش مو و سابقه خانوادگی بیمار را مورد بررسی قرار میدهد تا بتواند به این نتیجه برسد که آیا این مدل از ریزش مو در خانواده سابقه داشته است یا نه و ریزش موی شما تا چه حد میتواند ارثی باشد.

آزمایشات تشخیصی(آزمایش خون برای برسی کمبودهای تغذیه ای و هورمونی)

از آنجایی که ریزش مو ارثی با تاثیرات هورمونی ارتباط دارد، یکی از راه های تشخیص آزمایشات هورمونی است تا بتوان سطح DHT را بررسی کرد. همچنین، آزمایش خون برای بررسی کمبود های تغذیه ای و ویتامین ها نیز انجام می شود تا بتوان با توجه به شرایط بیمار جلوی پیشرفت سریع ریزش مو را گرفت.

درمان ریزش موی ارثی

درمان ریزش موی ارثی شامل روش های دارویی و غیردارویی می شود که با توجه به شرایط بیمار و شدت ریزش مو انتخاب می شود.باید توجه داشت که هر چه زودتر برای درمان ریزش موی ارثی اقدام کنید از روش های غیر تهاجمی تر می توانید به نتیجه برسید، در نتیجه زمان، در درمان ریزش موی ارثی بسیار مهم است.

دارو درمانی(مینوکسیدیل، فیناستراید)

با استناد به مقاله ای در وب سایت Pubmed Central دوتا از داروهایی که برای درمان ریزش موی ارثی مورد استفاده قرار میگیرد، ماینوکسیدیل(مینوکسیدیل) و فیناستراید است که ماینوکسیدیل به صورت موضعی و فیناستراید، خوراکی استفاده می شود. ماینوکسیدیل با افزایش جریان خون به فولیکول های مو، رشد مجدد مو ها را تحریک میکند، در حالی که فیناستراید آنزیم 5-آلفا ردوکتاز را مهار میکند و سطح DHT را کاهش می دهد.

روش های درمانی بدون دارو(مزوتراپی، RPR، لیزر درمانی کم توان LLLT)

مزوتراپی می تواند یکی از روش های درمان ریزش موی ارثی باشد چرا که فاکتور های رشد، مواد مغذی و ترکیبی از ویتامین ها مستقیم به پوست سر تزریق می شود که با این روش فولیکول های مو تحریک شده و منجر به رویش مجدد موها می شود.معمولا به صورت منظم انجام می شود و ممکن است چندین جلسه طول بکشد

پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP یکی دیگه از روشهای درمان ریزش مو است که در آن خون بیمار گرفته می شود و پس از سانتریفیوژ، پلاسمای غنی از پلاکت جدا می شود.این پلاسما به فولیکول ها تزریق می شود و میتواند باعث تحریک رشد موها شود.معمولا به صورت جلسات ماهانه انجام می شود و ممکن است تا 6 جلسه برای مشاهده نتایج اولیه طول بکشد.

لیزر درمانی کم توان یا Low Level Laser Therapy یک روش غیر تهاجمی برای تحریک فولیکول های مو است.این روش با افزایش جریان خون به رشد مجدد موها کمک میکند. معمولا به صورت کلاه یا شانه های لیزری هستند و میتوانند در خانه استفاده شوند. جلسات درمانی نیز معمولا 2 تا 3 بار در هفته است.اشکالی که در این روش ها وجود دارد هزینه ی زیادی است که باید برای رسیدن به نتایج اولیه متحمل شوید. با هدف کمتر کردن هزینه ها، می توانید از محصولات مکمل مثل فیتو و پریورین استفاده کنید.

پیوند مو FUT و FUE

پیوند مو یکی از روش های موثر برای درمان طاسی است. در این روش موها از قسمت های مقاوم به آندروژن مثل موهای پشت سر به مناطق طاس منتقل می شود.دو روش اصلی پیوند مو، FUT و FUE است که در FUT  برداشت نوار پوست انجام می شود و در FUE برداشت واحد های فولیکولی صورت میگیرد.

تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی مناسب و مدیریت استرس

همانطور که قطعا خودتان نیز میدانید لایف استایل و سبک زندگی شما، میزان خوابی که در طول شبانه روز مخصوصا شبها دارید، رژیم غذایی مناسب و متعادلی که انتخاب میکنید و مدیریت هیجانات منفی و استرس ها به شدت در سلامت موهای شما و جلوگیری از ریزش مو موثر است. پس با انتخاب سبک زندگی بهتر، رژیم غذایی سالم تر و کاهش استرس، از سرعت پیشرفت ریزش موی ارثی بکاهید.

پیشگیری از ریزش موی ارثی

قطعا برای پیشگیری از ریزش موی ارثی که نیاز به صرف انرژی و تغییر در تغذیه و لایف استایل خود دارید. باید بدانید که در صورتی که مستعد ریزش موی ارثی هستید، موهای شما نیاز به مراقبت ویژه تری دارند، در نتیجه باید به بهترین شکل ممکن مواردی که میگوییم را رعایت کنید.

تغذیه مناسب و مکمل های مفید

سعی کنید رژیم غذایی انتخاب کنید که سرشار از ویتامین های مخصوصا ویتامین های گروه B و ویتامین D باشند همچنین در این رژیم غذایی حضور آهن و زینک را نیز در نظر داشته باشید، اما اگر نمیتوانید همیشه روتین تعذیه ای خود را رعایت کنید حتما به سراغ مکمل های مفید و اورجینال بروید تا بتواند در کنار تغذیه، به موهای شما و پیشگیری از ریزش موی ارثی کمک کند.فیتو و پریورین بهترین انتخاب ها برای شما هستند

مدیریت استرس و خواب کافی

در صورتی که درگیر ریزش موی ارثی شده اید یا در خانواده مشاهده کردید و احتمال اینکه در آینده درگیر این مدل از ریزش مو شوید را میدهید، بهتر است عواملی که باعث سرعت دادن به ریزش مو می شوند را مدیریت کنید، مثل استرس که در صورتی که مزمن باشد قطعا ریزش مو را تشدید میکند و یا خواب که اگر کافی نباشد عاملی برای ریزش مو است.

مراقبت صحیح از موها

شاید بتوان گفت که در بحث مراقبت صحیح از موها، مهم ترین مطلب استفاده از شامپوهای ملایم و بدون سولفات و دوری از روش هاش آرایشی و زیبایی خشن و سنگین است تا بتوان به حفظ سلامت موها و پیشگیری از ریزش موی ارثی کمک کرد.

این مقاله به قلم مهرداد عبداللهی در تیم محتوا شانه سار تولید شد. شانه سار وارد کننده محصولات اورجینال مراقبت از مو از جمله کپسول پریورین و قرص فیتو بوده که تاثیر به سزایی در کنترل ریزش مو و رویش مجدد مو دارند. در صورتی که نیاز به مشاوره رایگان دارید با شماره  02128429461 در ارتباط باشید. کارشناسان شانه سار مشتاق شنیدن صدای شما هستند.