ریزش موی جلوی سر علل، درمانها و راههای پیشگیری

ریزش موی جلوی سر یا پسروی خط رویش مو(Receding Hairline) یک مشکل شایع در مردان و زنان است، که می‌تواند در سنین مختلف آنها را تحت تاثیر قرار دهد. این عارضه با نازک شدن موها در ناحیه شقیقه‌ها و پیشانی شروع می‌شود و این امکان را دارد، که در صورت پیشرفت منجر به طاسی(Baldness) گردد.

ریزش موی جلوی سر، با تاثیر بر ظاهر افراد می‌ تواند بر اعتماد به نفس و کیفیت زندگی آنها نیز اثر منفی بگذارد. بسیاری از افراد به خصوص جوانان با مشاهده علائم اولیه ریزش مو دچار نگرانی و استرس می‌شوند. با این حال خبر خوب این است که ریزش موی جلوی سر میتواند قابل پیشگیری باشد. در این مقاله به بررسی جامع علل، روش‌های تشخیص، درمان‌های دارویی و غیر دارویی و راهکارهای پیشگیری از ریزش موی جلوی سر می پردازیم، همچنین تفاوت ریزش مو در زنان و مردان را مورد بررسی رار می‌دهیم.

علل ریزش موی جلوی سر

ریزش مو جلوی سر میتواند دلایل متنوعی داشته باشد که شامل عوامل ژنتیکی تا سبک زندگی و مسائل پزشکی است. در اینجا به بررسی مهم ترین علل ریزش مو در جلوی سر می پردازیم:

عوامل ژنتیکی و ارثی (Heredity and Genetics)

یکی از شایع ترین دلایل ریزش مو، ریزش موی ارثی یا آلوپسی آندروژنیک است که می تواند از هر دو طرف خانواده به ارث برسد و باعث نازک شدن تدریجی موها در ناحیه جلوی سر و شقیقه ها می شود. در مردان ، این الگو معمولاً با عقب رفتن خط رویش مو و کم پشت شدن موی سر همراه است،  در حالی که در زنان ریزش مو به شکل پراکنده و سرتاسری و همچنین نازک شدن کلی موها در ناحیه جلوی سر ظاهر می‌شود.

 اختلالات هورمونی در مردان و زنان

بر اساس مطالعه ای در وبسایت Webmd هورمون‌ها و تغییراتی که  در آنها اتفاق می‌افتد نقش مهمی در ریزش مو دارند.  این تغییرات می‌توانند در دوران بلوغ، بارداری، شیردهی، یائسگی و یا به دلیل بیماری‌هایی مانند سندروم تخمدان پلی کیستیک (pcos) رخ دهد. در مردان هورمون دی هیدروتستوسترون یا DHT عامل اصلی ریزش مو در الگوی مردانه است. DHT به فولیکول‌های مو متصل می‌شود و منجر به کوچک شدن و ضعف در آنها می‌شود.
در زنان اما علاوه بر تاثیری که DHT می‌تواند داشته باشد، تغییرات هورمونی در دوران بارداری، شیردهی و یائسگی می‌توانند باعث ریزش مو شوند. سندروم تخمدان پلی کیستیک نیز با افزایش سطح آندروژن‌ها، ریزش مو را تشدید می‌کند.

استرس و فشار های عصبی (Stress and Emotional Distress)

بر اساس مقاله ای در وبسایت Medical News Today باید به شما بگویم که استرس مزمن، فشارهای عصبی و روانی و سبک زندگی ناسالم که شامل کم خوابی، مصرف سیگار و عدم تحرک کافی می‌شود، می‌توانند تعادل هورمونی بدن را بر هم زده و به ریزش مو منجر شوند.استرس وقتی در میزان زیادی باشد و طولانی مدت شما را درگیر کند میتواند باعث نوعی از ریزش مو به نام تلوژن افلوویوم شود که در آن تعداد زیادی از فولیکول‌های مو به شکلی ناگهانی وارد فازی به نام فاز استراحت می‌شوند و پس از گذشت چند ماه می‌ریزند.

تغذیه نامناسب (Poor Nutrition)

وقتی راجع به سلامت موها صحبت می‌کنیم، یکی از موارد مهمی که باید آن را در نظر گرفت، رژیم غذایی است.  کمبود مواد مغذی ضروری برای سلامت مو مانند:  پروتئین، آهن، زینک، ویتامین‌های گروه B به خصوص بیوتین میتواند باعث ضعیف شدن موها و ریزش آنها شود.
همچنین کاهش وزن شدید و ناگهانی میتواند با وارد کردن شوک به بدن منجر به ریزش مو شود، البته این ریزش مو، عموماً موقتی است که حاصل رژیم‌های غذایی بسیار کم کالری می‌باشد. در صورتی که میخواهید رژیم غذایی کم کالری داشته باشید بهتر است به وجود مواد مغذی ضروری برای سلامت مو توجه کنید.

بیماری ها و داروهای موثر بر ریزش مو(Medical Conditions and Medications)

بیماری‌هایی مانند کم خونی فقر آهن، مشکلات مرتبط با تیروئید یعنی کم کاری یا پرکاری آن، بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس و عفونت‌های پوست سر همگی می‌توانند عامل ریزش مو باشند. همچنین برخی از داروها نیز میتوانند دارای عوارض جانبی باشند که منجر به ریزش مو شود. بعضی از این داروها شامل داروهای شیمی‌ درمانی، داروهای ضد افسردگی، داروهای رقیق کننده خون، داروهای ضد آکنه حاوی رتینوئید و بتابلاکرها (داروهای فشار خون) هستند.

سن و تغییرات مرتبط با آن 

به طور کل با افزایش سن فولیکول‌های مو به شکل طبیعی ضعیف‌ تر می‌شوند و بدن انسان رسیدگی به موها را با افزایش سن در اولویت نمی‌بیند به همین موجب سرعت رشد مو کاهش می یابد و موها نازک‌ تر می‌شوند. همین امر میتواند منجر به ریزش مو به ویژه در ناحیه جلوی سر شود. البته باید توجه داشت فرآیند ریزش مو در زنان و مردان با توجه به سن و تغییرات آن متفاوت است چرا که در زنان دوران یائسگی و تغییرات هورمونی که ایجاد می‌شود می‌تواند ریزش مو را تشدید کند. 

تشخیص و درمان ریزش موی جلوی سر

روش های تشخیص ریزش مو (Diagnosis Methods)

• معاینه فیزیکی (Physical Examination): در ابتدا با مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو (Dermatologist) و معاینه دقیق پوست سر که توسط پزشک انجام می شود، می توان الگوی ریزش مو، وضعیت موهای باقی مانده و همچنین علائم احتمالی بیماری های زمینه ای را مورد بررسی قرار داد.
• آزمایش خون (Blood Tests): آزمایش خون یکی از بهترین راه ها برای شناسایی کمبود های تغذیه ای، اختلالات هورمونی، بیماری های خود ایمنی و سایر عواملی است که ممکن است در ریزش مو نقش داشته باشند.
• آزمایش کشش مو (Pull Test): این آزمایش بسیار ساده است که معمولا پزشک دسته ای از موها را به آرامی می کشد تا ببیند چه تعداد از موها به راحتی کنده می شوند. این آزمایش نیز می تواند به تعیین مرحله ریزش مو کمک کند.
• بیوپسی پوست سر (Scalp Biopsy): گاهی پیش می آید که پزشک نمونه کوچکی از پوست سر را برای بررسی زیر میکروسکوپ بردارد. این کار به تشخیص دقیق تر علت ریزش مو، به ویژه در مواردی که التهاب یا عفونت وجود دارد، کمک میکند.
• تست تراکم سنجی (Densiometer): تست تراکم سنجی همانطور که از اسمش پیداست با دستگاهی به نام densiometer تراکم موها اندازه گیری می شود چرا که با  این روش نیز می توان موقعیت فعلی ریزش مو را تشخیص داد.

درمان های دارویی (Medical Treatments)

• ماینوکسیدیل (Minoxidil): بر اساس داده های وب سایت Healthline ماینوکسیدیل یکی از درمان های دارویی محاسبه می شود که بدون تجویز پزشک قابل تهیه است. این دارو به صورت محلول یا فوم در دسترس است و می تواند به رشد مجدد موها و کاهش سرعت ریزش مو کمک کند. ماینوکسیدیل برای مردان و زنان قابل استفاده است، اما ممکن است عوارض جانبی مانند تحریک پوست سر، خشکی و خارش داشته باشد.
• فیناستراید (Finasteride): فیناستراید قرص خوراکی است که نیاز به تجویز پزشک دارد و عموما برای مردان مبتلا به ریزش موی ارثی (آلوپسی آندروژنتیک) مناسب است. فیناستراید با کاهش DHT، از ریزش مو جلوگیری میکنید. توجه کنید که این دارو ممکن است عوارض جانبی مانند کاهش میل جنسی و اختلال نعوظ را همراه داشته باشد.
• آنترالین (Anthralin): آنترالین یک داروی موضعی است که برای درمان پسوریازیس استفاده می شود اما می تواند برای درمان ریزش مو نیز مفید باشد.
• کورتیکواستروئیدها (Corticosteroids): داروهای کورتیکواستروئیدی به صورت تزریقی، موضعی و خوراکی در دسترس است که برای کاهش التهاب فولیکول های مو و درمان برخی از انواع ریزش مو مانند آلوپسی آره آتا یا ریزش موی سکه ای استفاده می شود. این دارو ها عوارض جدی را به همراه دارند در نتیجه باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
• دوتاستراید (Dutasteride): داروی دوتاستراید یک داروی خوراکی است که در اصل برای درمان بزرگی پروستات استفاده می شود اما این دارو مانند فیناستراید به مهار DHT و درنتیجه درمان ریزش مو کمک میکند.

روش های درمانی غیر دارویی ریزش مو(Non-Medical Treatments)

• مزوتراپی (Mesotherapy): در روش مزوتراپی، ترکیبی از ویتامین‌ها، مواد معدنی، اسیدهای آمینه و داروهای محرک رشد مو را به طور مستقیم به پوست سر تزریق می‌کنند. مزوتراپی می‌تواند به تقویت فولیکول‌های مو، بهبود گردش خون در پوست سر و در نهایت تحریک رشد مو کمک کند.
• لیزر درمانی (Low-Level Laser Therapy – LLLT): در لیزر درمانی، با استفاده از لیزر کم توان، فولیکول‌های مو را تحریک می‌کنند و باعث افزایش ضخامت موها  کاهش ریزش مو می‌شوند. نکته اینجاست که، این روش معمولاً بدون درد و عوارض جانبی است.
• پی آر پی (PRP) (Platelet-Rich Plasma): در روش پی‌آر‌پی، پلاسمای غنی از پلاکت از خون خود بیمار گرفته می‌شود و به پوست سر او تزریق می‌شود. پلاکت‌ها حاوی فاکتورهای رشد هستند که می‌توانند به تحریک رشد مو و ترمیم فولیکول‌های آسیب دیده کمک کنند.
• ماساژ پوست سر (Scalp Massage): فولیکول‌های مو نیاز به دریافت مواد مغذی از طریق گردش خون در پوست سر دارند، در نتیجه ماساژ پوست سر به طور منظم، میتواند به بهبود گردش خون در این ناحیه و تقویت فولیکول‌های مو و کاهش استرس که یکی از عوامل ریزش مو است کمک کند.
• روغن‌های گیاهی (Essential Oils): برخی از روغن‌های گیاهی مانند روغن رزماری، روغن نعنا فلفلی، روغن اسطوخودوس، روغن درخت چای و روغن آرگان می توانند بر تقویت موها و کاهش ریزش مو موثر باشند. این روغن‌ها را می‌توان به صورت موضعی و همراه با ماساژ پوست سر دریافت کرد.

کاشت مو (Hair Transplant)

کاشت مو یکی از روش‌های پرطرفدار میان افرادیست که بخش عمده‌ای از موهای خود را از دست داده‌اند. کاشت مو یک روش جراحی است، که در آن فولیکول‌های مو از نواحی پرپشت‌تر سر برداشته شده و به نواحی کم پشت تر یا طاس مانند جلوی سر پیوند زده می‌شود. انواع روش‌های کاشت مو FUT و FUE هستند و باید توجه داشت کاشت مو یک روش تهاجمی است و هزینه بالایی نیز دارد، همچنین پس از کاشت باید اعمال مراقبتی از موها را به خوبی انجام داد. 

روش های خانگی برای تقویت مو

برای مراقبت از مو و جلوگیری از ریزش آن روش‌های خانگی نیز می‌تواند موثر باشد. رعایت رژیم غذایی سالم و مصرف مواد مغذی ضروری که به سلامت موها کمک کند و همچنین، مدیریت استرس، انجام فعالیت‌های آرامبخش مانند یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفس عمیق و البته مراقبت صحیح از مو که شامل شستشوی ملایم با آب ولرم، استفاده از شامپو و نرم کننده مناسب مو و دوری از ایجاد حرارت زیاد بر ساقه مو مانند سشوار زدن و یا اتوی مو کشیدن، همگی می‌توانند تاثیر جدی بر سلامت مو داشته باشند.

ریزش موی جلوی سر در زنان و مردان

تفاوت ریزش مو در زنان و مردان

ریزش موی جلوی سر در مردان، معمولاً با عقب رفتن خط رویش مو و کم پشت شدن موی شقیقه‌ها شروع می‌شود و می‌تواند به طاسی کامل در ناحیه بالای سر منجر شود که به آن طاسی با الگوی مردانه می‌گویند. در زنان اما، ریزش مو معمولاً به صورت نازک شدن و ضعیف شدن کلی موها در ناحیه جلوی سر و فرق سر ظاهر می‌شود و به ندرت به طاسی کامل می رسد.

علل خاص ریزش مو در زنان

• یائسگی (Menopause): زنان در دوران یائسگی معمولا با ریزش مو درگیر هستند چرا که در این دوران سطح هورمون استروژن کاهش می یابد و به همین سبب، موها نازک شده و ریزش موی جلوی سر شروع می شود.
• بارداری و شیردهی (Pregnancy and Breastfeeding): در دوران بارداری و شیردهی تغییرات هورمونی بسیاری اتفاق می افتد. معمولا در دوران بارداری سطح هورمون های زنانه افزایش می یابد اما پس از زایمان به طور ناگهانی هورمون های استروژن و پروژسترون کاهشی می شوند که باعث ریزش موی موقت (تلوژن افلوویوم) می شود.
• سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS): در سندروم تخمدان پلی کیستیک، افزایش سطح آندروژن‌ها یا هورمون‌های مردانه را مشاهده می‌کنیم که این امر می‌تواند باعث ریزش موی جلوی سر و یا به طور کل ریزش مو و رشد موهای زائد در صورت و بدن، به وجود آمدن آکنه و نامنظم شدن دوره‌های قاعدگی گردد.

علل خاص ریزش مو در مردان 

شایع‌ترین دلیل ریزش موی جلوی سر مردان و به طور کل طاسی در مردان، عوامل ژنتیکی و ارثی است. هر چند که عوامل دیگری مانند استرس زیاد و مزمن، آلودگی های محیطی و سبک زندگی نیز در ریزش مو در مردان بسیار موثر است اما آلوپسی آندروژنتیک(Androgenetic Alopecia) اصلی ترین عامل است، که به واسطه ی تاثیر هورمون DHT، ریزش مو از خط رویش موی جلوی سر آغاز شده و در نهایت می تواند منجر به طاسی کامل گردد.

پیشگیری از ریزش موی جلوی سر(Prevention of Hair Loss)

رژیم غذایی سالم (Healthy Diet)

برای داشتن موهایی سالم و درخشنده و هم چنین برای جلوگیری از ریزش مو باید به رژیم غذایی توجه کافی داشت. تا جای ممکن، مواد مغذی و مورد نیاز مو را باید از محصولات غذایی تامین کرد، علاوه بر آن می توان از محصولاتی مانند کپسول پریورین که سرشار از مواد مغذی است و هم چنین کپسول فیتو، به عنوان مکمل استفاده کرد تا بهترین شرایط را برای حفظ و نگه داری مو ایجاد کرد.

پروتئین، آهن، زینک، انواع ویتامین های گروه B، ویتامین C، ویتامین D و ویتامین E برای سلامت موها ضروری و مهم هستند. تمامی این مواد به واسطه ی مکمل هایی مانند فیتو و پریورین قابل دریافت هستند.

مدیریت استرس (Stress Management)

استرس تاثیر جدی بر سلامت موها دارد و هر چقدر ما در کنترل استرس موفق باشیم، نتیجه آن جلو گیری از ریزش مو خواهد بود. تکنیک های آرام سازی مانند یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفس عمیق، تمرینات ورزشی منظم و وقت گذراندن در طبیعت میتوانند به کاهش استرس کمک کنند.

هم چنین باید توجه داشت که یکی دیگر از موارد مهمی که میتواند بر سلامت عمومی بدن و موها تاثیر مستقیم بگذارد خواب کافی است. کمبود خواب میتواند ریزش مو را بیشتر کند در نتیجه سعی کنید هر شب بین 7 تا 8 ساعت خواب با کیفیت داشته باشید.

مراقبت از مو

اگر دغدغه ی شما داشتن موهایی سالم است، باید بدانید که چطور از آنها مراقبت کنید. در حمام، موهای خود را با ملایمت بشویید و از شامپوهای ملایم و بدون سولفات استفاده کنید. از چنگ زدن و کشیدن موها خودداری کنید. همچنین میتوانید جهت حفظ رطوبت موها، کاهش گره خوردگی و شانه کردن آسان تر آنها، از نرم کننده استفاده کنید. سعی کنید هر چه کمتر از ابزار هایی مانند سشوار، اتو مو و سایر وسایل حرارتی که میتوانند به موهای شما آسیب برسانند و باعث خشکی و شکنندگی و در نهایت ریزش مو شوند استفاده کنید.

اجتناب از محصولات شیمیایی مضر

در ادامه باید گفت رنگ مو و دکلره کردن مو از مواردی هستند که مستقیما میتوانند به موها آسیب بزنند و باعث ضعیف شدن و ریزش آنها شوند. حداقل کاری که میتوانید انجام دهید، از محصولات طبیعی تر و بدون آمونیاک استفاده کنید یا فاصله بین دفعات رنگ کردن موها را افزایش دهید. البته که محصولاتی مانند ژل حالت دهنده ، اسپرس حالت دهنده و سایر محصولات حالت دهنده مو میتواند باعث سنگینی موها، مسدود شدن منافذ پوست سر و ریزش مو شود.

این مقاله به قلم مهرداد عبداللهی در تیم محتوا شانه سار تولید شد، شانه سار وارد کننده محصولات اورجینال مراقبتی از مو از جمله پریورین و قرص فیتو بوده که تاثیر به سزایی در کنترل ریزش مو و رویش مجدد مو دارد، در صورتی که نیاز به مشاوره رایگان دارید با شماره  02128429461 در ارتباط باشید. کارشناسان شانه سار مشتاق شنیدن صدای شما هستند.